In de week van 14-18 juni 2021 was er een virtuele meeting van het Open Geospatial Consortium (OGC). Ondanks het gemis van wandelgang-gesprekken, gaat het standaardenwerk in hetzelfde tempo door. Hoogtepunten van deze week waren de transportation ad hoc sessie over slimme auto’s en navigatie en de geboekte voortgang in de OGC API standaarden.
Door Linda van den Brink en Gabriella Wiersma
Sessie van de transportsector
De OGC heeft weliswaar geen transport-gerelateerde werkgroep, maar deze vergadering vond een interessante ad hoc sessie plaats. De transportsector is aan het innoveren. Locatie speelt hierbij een belangrijke rol. Zo heeft de nieuwe Amerikaanse overheidsorganisatie Highly Automated Systems Safety Center of Excellence (HASS-COE), een labs omgeving waarin bedrijven kunnen experimenteren met digitale infrastructuren voor het verbinden van voertuigen en apparaten. HASS heeft ook een uitwisselformaat (Work Zone Data Exchange, WZDx) voor data over wegwerkzaamheden die realtime kunnen worden geleverd aan voertuigen. Er waren sprekers van Intel en TomTom die vertelden over de data die tegenwoordig door voertuigen zelf verzameld wordt en wat daarmee zoal wordt gedaan. De belangrijkste toepassing momenteel is mutatiedetectie. Op termijn denkt men op basis hiervan “self-healing maps” te kunnen maken. Commerciële data-analyse bedrijven gebruiken deze data om verkeersongelukken en rijgedrag te analyseren.
Er leven nog veel vragen op dit terrein, zoals: van wie is deze data eigenlijk? Hoe moet omgegaan worden met privacy? Moet de overheid een actieve of passieve rol spelen in deze wereld, en zijn er eigenlijk formele standaarden nodig? Er werd in ieder geval geopperd dat een begrippenkader met termen en definities een goede eerste stap zou zijn.
Future Directions
Deze sessie was gewijd aan ontwikkelingen op het gebied van nauwkeurige geo-positionering. Hexagon en Trimble gaven inhoudelijke presentaties over het gebruik van RTK-systemen (RTK networks) en GNSS met hoge nauwkeurigheid. De praktische toepasbaarheid van dit soort systemen wordt steeds hoger nu deze positie-bepalingsmethoden minder tijd kosten. Aan het einde van de presentaties werden inzichten gedeeld wat betreft de toekomst van nauwkeurige GNSS. 5G netwerken kunnen hierin een belangrijke rol gaan spelen. Hoewel deze netwerken nu voornamelijk voor communicatie worden gebruikt, zou 5G connectiviteit ook via satellieten aangeleverd kunnen worden – dit zou een winst zijn voor nauwkeurigere geo-positionering.
Tijdens het panel werd opgemerkt dat een grote uitdaging op het gebied van standaardisatie is dat er twee communities lijken te bestaan: een onderzoekscommunity en een toepassingscommunity. Vanuit het onderzoeksperspectief is het vaak belangrijk om bepaalde keuzes open te laten en niet te veel beperkingen op te leggen in de standaarden, terwijl de praktijk meer behoefte heeft aan concrete handvaten. Inzicht in de belangen van deze user communities moet centraal komen te staan in de ontwikkeling van standaarden.
API standaarden
De nieuwe generatie OGC API standaarden wordt in sneltreinvaart ontwikkeld. Hieronder een overzicht.
OGC API Features
- Part 1 Core: gepubliceerd
- Part 2 Coordinate systems: gepubliceerd
- Part 3 Filtering & CQL (uitgebreid zoeken): Open consultatie is afgerond; publicatie wordt nog even uitgesteld zodat meer implementaties afgerond kunnen worden. Tijdens deze OGC meeting werden de open issues besproken.
- Part 4 Create, Replace, Update, Delete (was: Transactions): redelijk ver gevorderd, consultatie dit jaar verwacht.
- Er worden hiernaast nog nieuwe delen verwacht met meer filter/zoekfunctionaliteit, JSON schema support, attribuutselectie, en functionaliteit voor het vereenvoudigen van geometrieën.
OGC API Common
Deel 1 van deze standaard is in consultatie geweest, waar het opmerkelijke commentaar uit kwam dat dit eigenlijk geen standaard zou moeten zijn. Het is een verzameling herbruikbare componenten voor OGC API standaarden, dus eigenlijk meer een ‘interne standaard’ of richtlijn. Hierover was een uitgebreide discussie, met als uitkomst dat OGC API Common waarschijnlijk geen gewone standaard wordt. Wat dan wel, is nog niet duidelijk: wellicht een register waarin die herbruikbare componenten staan, die zelfstandig, in snelle iteraties ontwikkeld worden.
Aan deel 2 van Common, over collections, wordt intussen nog gewerkt.
OGC API Processes
Dit is een web API voor het uitvoeren van processen en het ophalen van beschrijvingen van die processen. Vaak combineren deze processen raster, vector, en andere data om iets nuttigs mee te doen. Deze standaard is gebaseerd op WPS 2.0 maar dan RESTful en met JSON + HTML encoding. De consultatie is afgerond en OGC leden mogen nu gaan stemmen over de definitieve goedkeuring van deze standaard. Over een maand of 2 wordt OGC API Processes dan gepubliceerd.
SensorThings API
Tijdens de OGC meeting werd een uitbreiding van de charter goedgekeurd waardoor men nu kan gaan werken aan versie 2.0 van de SensorThings API. Onder andere gaat men harmoniseren met de OGC API standaarden en updates doorvoeren vanuit gerelateerde standaarden Observations, Measurements and Samples 3.0 en MQTT 5.0.
OGC API Table Joining
Ook aan een API versie van de OGC Table Joining Service wordt sinds kort gewerkt. Dit is een standaard waarmee je tabulaire data, die informatie over geo-objecten bevat, kunt beschrijven en uitwisselen. De standaard is tot nu toe wat onderbelicht en wordt weinig gebruikt, maar nu er een API voor komt zou dat kunnen veranderen.
Overige APIs
- De OGC API Records werkgroep is bezig met deel 1 van de API voor metadata (voor kenners: de opvolger van CSW) en stemt dit af met de STAC specificatie.
- OGC API Styles is volop in ontwikkeling. Tijdens een recente code sprint over Styles, Tiles en Maps heeft men goede vooruitgang geboekt.
- OGC API Tiles ontwikkeling ligt even stil terwijl er aan 2DTMS (over hoe je de ruimte indeelt in tegeltjes) wordt gewerkt. Zodra de werkgroep hier een draft van heeft, wordt aan Tiles verder gewerkt en vervolgens aan Maps. Van Tiles denkt men eind dit jaar een stabiele draft te hebben.
- Ook wordt er gewerkt aan een Routes API waarmee je routes op een interoperabele manier kan hergebruiken.
Architecture DWG
Ook in deze sessie kwam OGC API aan bod: de eerste presentatie, van het Finse NLS, gaf een overzicht van de implementatie van OGC API - TJS (Table Joining Service). Later werd een update gegeven over de status van het conceptual modelling paper. Er komt geen conceptual modelling SWG, maar een subgroep van de Architecture DWG zal verder werken aan het onderwerp. Ook is er veel aandacht voor het verschil tussen ''conceptual modelling'' en ''concept modelling'': het eerste heeft te maken met datastructuren en data engineering, het tweede met het representeren van kennis. Dit onderscheid is niet altijd duidelijk in de documentatie, maar is wel van groot belang voor degenen die met data modellering werken. Hoewel model driven architecture (MDA) vaak wordt toegepast, is het niet altijd de beste methode – de groep wil daarom een ''OGC manier van modelleren" vinden. De eerste stap is al gezet door een onderzoek uit te voeren naar alle modellen die gemaakt en toepast worden in het kader van OGC-werkzaamheden.
Nieuwe JSON werkgroep
Na jaren twijfelen gaat het OGC nu toch een JSON formaat voor geodata maken; OGC Features and Geometries JSON, in de wandelgangen afgekort tot JSON-FG. De aanpak is om het te baseren op GeoJSON, alles wat in GeoJSON al is gespecificeerd intact te laten, en het maar zo minimaal als mogelijk uit te breiden. Het wordt dus zeker geen GML in JSON. Kandidaat-uitbreidingen zijn:
- Gebruik van andere coördinaatreferentiesystemen dan WGS84;
- Ondersteuning voor ellipsvormige meetwaarden;
- Support voor 3D volumes;
- Handreikingen voor het opnemen van eigenschappen van geo-objecten, zoals temporele eigenschappen.
Vanuit Geonovum zit Gabriella Wiersma in de Features and Geometries JSON werkgroep. De komende weken worden de eerste stappen gezet. Het gaat vooral om het bepalen van de scope van de SWG, het in kaart brengen van de relatie met GeoJSON en het bespreken van de modulariteit van de standaard (wat betreft het gebruik van schemas, profielen, conformance classes, etc).
Observations & Measurements
Afgelopen jaar is hard gewerkt aan de 3.0 versie van deze standaard, die in Nederland onder andere in de BRO en het IM Metingen wordt toegepast. Eind 2020 - begin 2021 zijn zowel door ISO als OGC consultaties voor deze standaard gehouden. De reacties is men nu aan het verwerken in de standaard; meest opmerkelijk is het veranderen van de naam naar Observations, Measurements and Samples (OMS) om aan te geven dat data over monsters ook wordt ondersteund door deze standaard.
Na het verwerken van al het commentaar zal de nieuwe draft in oktober naar ISO worden gestuurd voor de DIS Ballot. Dan volgt er nog een consultatie. Men verwacht de definitieve standaard bij OGC eind dit jaar te kunnen publiceren, en de ISO versie, vanwege de langere procedure, in juni 2022. Werk aan een JSON encoding voor OMS is gestart maar nog maar weinig gevorderd, omdat het verwerken van de consultatiereacties voorrang had. De XML encoding volgt na die voor JSON.
Nieuwe werkgroep voor kunstmatige intelligentie voorbeelddata
Bij artificiële intelligentie (AI) en machine learning (ML) speelt het gebruik van voorbeelddata een essentiële rol. Deze worden gebruikt voor het trainen en het valideren van AI/ML modellen. Vaak is deze data geografisch van aard: bijvoorbeeld satellietdata wordt veel gebruikt. Voor het kunnen hergebruiken van deze voorbeelddatasets is behoefte aan een informatiemodel en uitwisselformaat: “SampleML”. Hiervoor is een nieuwe werkgroep in oprichting.
Geo Linked Data
In de GeoSemantics DWG was er een presentatie over Linked Data Event Streams (LDES), en hoe je dat kan gebruiken om je geodata op een gefragmenteerde manier te publiceren en zo behapbaar te houden voor de gebruiker. Het fragmenteren kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld temporeel maar ook ruimtelijk. LDES fungeert als een tussenlaag tussen je datasets en de uiteindelijke services: je kan hier bijvoorbeeld een OGC API Features bovenop laten draaien. Zeer interessant, vooral voor grote datasets, was de reactie uit het publiek.
Ook werd er een SPARQL plugin voor QGIS gedemonstreerd. Hiermee kan je elders gepubliceerde Linked geo data vanuit een SPARQL endpoint je GIS binnenhalen en gebruiken om je eigen data te verrijken of mee te nemen in GIS analyses.
De GeoSPARQL werkgroep heeft intussen hard gewerkt aan de 1.1 versie van GeoSPARQL, waarmee je geometrie in linked data kunt uitdrukken en bevragen, en verwacht deze later dit jaar voor consultatie te gaan publiceren.
Today's innovation, tomorrow's tech
Naast inhoudelijk presentaties, worden tijdens OGC meetings soms ook organisatorische/interne initiatieven besproken. Dit was hier het geval: FAIR principes spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van standaarden, best practices en proof-of-concepts. Het doel van OGC is om op een collectieve manier problemen op te lossen, samen met het werkveld. Uiteraard moeten mensen eerst op de hoogte zijn van ontwikkelingen, willen ze kunnen bijdragen. Om deze reden is het OGC 4 jaar geleden begonnen aan de ontwikkeling van een uitgebreide taxonomie. Het idee was om alle OGC-documenten (van de laatste 5 jaren) te verzamelen en te koppelen aan een bepaald onderwerp. Wanneer dit onderwerp wordt besproken is het de bedoeling dat nieuwkomers alle materialen snel kunnen vinden en doornemen om zo grip te krijgen op wat er al is gedaan en wat nog moet gebeuren. TopioNetworks gaf een presentatie over het ontstaan van de taxonomie en de status ervan.