Geonovum beantwoordt vragen over inhoudelijke en domein-specifieke aspecten van de toepassingsprofielen omgevingsdocumenten (TPOD) via omgevingswet@geonovum.nl. Veel gestelde vragen en de antwoorden daarop vind je hieronder.
- De bestemmingsplankaarten bevatten vaak aanduidingen. Zoals ‘horeca 1 toegestaan’, of ‘monument’, of ‘onderdoorgang’. Hoe kunnen deze aanduidingen worden omgezet in het omgevingsplan?
- Wat is het verschil tussen een Omgevingswaarde en Omgevingsnorm?
- Voor een aantal annotaties zijn waardelijsten beschikbaar gesteld. Een aantal waardelijsten zijn uitbreidbaar. Is het de bedoeling dat de bronhouder de uitbreidingen zelf beheren?
- Is het mogelijk om dynamische (externe)data te koppelen aan een omgevingsdocument?
De bestemmingsplankaarten bevatten vaak aanduidingen. Zoals ‘horeca 1 toegestaan’, of ‘monument’, of ‘onderdoorgang’. Hoe kunnen deze aanduidingen worden omgezet in het omgevingsplan?
Het systeem van bestemmingen met aanduidingen zoals dat nu in de huidige standaarden zit wordt vervangen door het systeem van functies met activiteiten. Welke functies exact bij welke functiehoofdgroep horen is niet vastgelegd in de standaarden. De huidige functieaanduidingen onder IMRO (zoals horeca 1 of onderdoorgang) hebben nu een eigen werkingsgebied maar de bijbehorende regels staan in het artikel van de bestemming die er onder ligt. Dat systeem verdwijnt; elke regel krijgt een eigen werkingsgebied (en dus ook andersom). Bevoegde gezagen worden heel vrij hoe dit wordt vormgegeven (er komt geen opvolger voor de SVBP2012 zoals we die nu kennen).
Wat is het verschil tussen een Omgevingswaarde en Omgevingsnorm?
Waar in de toepassingsprofielen de term omgevingswaarde voorkomt, gaat het uitdrukkelijk om de omgevingswaarde als bedoeld in afdeling 2.3 van de Omgevingswet: een norm die de gewenste staat of kwaliteit van de fysieke leefomgeving of een onderdeel daarvan als beleidsdoel vastlegt, die moet worden uitgedrukt in meetbare of berekenbare eenheden of anderszins in objectieve termen. Aan het vaststellen van een omgevingswaarde verbindt de Omgevingswet gevolgen voor de overheid (nl. de plicht tot het door middel van monitoring bewaken van de omgevingswaarde en de plicht om bij dreigende overschrijding een programma vast te stellen met maatregelen om alsnog aan de omgevingswaarde te voldoen). Omgevingswaarden als zodanig zijn niet bindend voor burgers en bedrijven.
Een voorbeeld van een omgevingswaarde voor een gemeente is het als omgevingswaarde vaststellen van geluidproductieplafonds rondom industrieterreinen met grote lawaaimakers (artikel 2.11a Omgevingswet, artikel toegevoegd door Aanvullingswet geluid). Dit is een verplichte omgevingswaarde. Een gemeente kan ook andere omgevingswaarden vaststellen, mits passend in het systeem en de kaders van de Omgevingswet. Vaststellen van omgevingswaarden door de gemeente moet in het omgevingsplan.
De term omgevingsnorm komt niet in de Omgevingswet voor; deze term is geïntroduceerd door de STOP/TPOD-standaarden. Met de term omgevingsnorm bedoelen we iedere norm die in het omgevingsplan voorkomt die niet valt een omgevingswaarde als bedoeld in afdeling 2.3 Omgevingswet is. Voorbeelden zijn maximum bouwhoogte, maximum aantal parkeerplaatsen etc. Aan de normen die de standaarden omgevingsnorm noemen stelt de Omgevingswet niet de eisen die aan een omgevingswaarde worden gesteld en zij hebben dus ook niet de gevolgen die een omgevingswaarde heeft. De normen die de standaarden omgevingsnorm noemen zijn wel bindend voor burgers en bedrijven.
Omgevingswaarde en Omgevingsnorm staan uitgebreid beschreven in het Toepassingsprofiel Omgevingsplan, onderdeel van de standaarden STOP-TPOD en relevant voor gemeenten. Zie paragraaf 5.8.5 en 5.8.6:
https://standaardenomgevingswet.geonovum.nl/docs/12.%20TPOD%20Omgevingsplan%20v0.97.pdf
Voor een aantal annotaties zijn waardelijsten beschikbaar gesteld. Een aantal waardelijsten zijn uitbreidbaar. Is het de bedoeling dat de bronhouder de uitbreidingen zelf beheren?
Waardelijsten zijn er in twee vormen: limitatief en uitbreidbaar. In de toepassingsprofielen voor de OW-besluiten bedoelen we daar het volgende mee.
- limitatieve waardelijst: er moet een waarde gekozen worden uit een lijst met vooraf gedefinieerde waarden, er mag geen waarde gebruikt worden die niet op de lijst voorkomt;
- uitbreidbare waardelijst: er is een lijst met vooraf gedefinieerde waarden. Wanneer de gewenste waarde op de waardelijst voorkomt, wordt die gebruikt. Als de gewenste waarde niet op de waardelijst voorkomt, wordt een eigen waarde gekozen.
Een bronhouder kan een uitbreidbare waardelijst dus zelf aanvullen met eigen waarden als er geen geschikte waarde voorhanden is. Het beheer daarvan ligt ook bij de bronhouder. Mogelijk gaat software voor het opstellen van het omgevingsplan de gemeente in dat beheer ondersteunen. Het is ook mogelijk dat uitbreidingen op waardelijsten worden opgenomen in een onderdeel van het DSO; de Catalogus. Op dit moment is nog niet helder of dat gaat gebeuren en zo ja, hoe dat gaat werken.
Is het mogelijk om dynamische (externe)data te koppelen aan een omgevingsdocument?
Het is naar de huidige stand van de standaard niet mogelijk om in het omgevingsplan te verwijzen naar een gebied in een ander besluit of regeling, niet dynamisch en ook niet statisch. Werkwijze is dat het gebied wordt gekopieerd en vervolgens opgenomen in het omgevingsplan. Daarbij kan in de eigenschappen van het gebied de bron worden vermeld. Redenen hiervoor zijn:
De gebieden vormen onderdeel van het besluit en moeten als onderdeel van het besluit worden vastgesteld
Een verwijzing naar een extern gebied kan bij wijziging van dat externe gebied leiden tot wijziging van het omgevingsplan zonder dat gemeenteraad of B&W daarover een besluit heeft genomen. Daardoor zouden ook beperkende regels voor een eigenaar of belemmerende regels voor een omwonende kunnen gaan gelden zonder dat deze daartegen beroep heeft kunnen instellen.