Fieldlabs digitale tweelingen

Nederland heeft veel data over de fysieke leefomgeving, zowel in publieke als private bronnen. Deze data vormen de onderlegger voor tal van rapporten. Denk maar aan verkenningen en rapportages over geluidsbelasting, verkeersstromen, waterhuishouding, enzovoort.... Tegelijkertijd zie je dat al die verschillende rapporten in de praktijk moeilijk met elkaar in verband zijn te brengen. 

Het vergt een goed geheugen en veel voorstellingsvermogen als mensen een besluit moeten nemen op basis van uitkomsten uit verschillende rapporten. En als je vervolgens wilt weten wat het zou betekenen als je een keuze uit het ene rapport, combineert met een keuze uit een ander rapport... Dan ben je al snel maanden verder. Hoe mooi zou het zijn als je op data gebaseerde kennis - die nu in verschillende rapporten staat- zichtbaar kunt maken in virtuele modellen van de leefomgeving; in een digitale tweeling.

Een digitale tweeling is een krachtig hulpmiddel bij het maken van integrale afwegingen over de fysieke leefomgeving. Je kunt er een vraagstuk in belichten vanuit verschillende vakinhoudelijke invalshoeken. Met behulp van rekenmodellen, kan je de verwachte impact van een verandering in een 3D-omgeving in beeld brengen. Je kunt er ook verschillende oplossingen in doorrekenen en visualiseren. Een digitale tweeling helpt zo om vraagstukken - en mogelijke oplossingen - zowel zichtbaar als inzichtelijk te maken. 

Een voorbeeld: Fieldlab Gebiedsontwikkeling

Gemeente Dronten wil een nieuwe woonwijk inrichten met veel groen voor een fijne beleving van de omgeving. Daarvoor werken zij met een '3-30-300 regel': elk huis zicht op 3 bomen, 30% schaduw in de wijk en een grote groene zone binnen 300 meter van elke woning. Ze verzamelden alle nodige ingredienten waarmee ze verschillende plannen van een architect op deze regel kunnen berekenen.

Hulpmiddel voor het voeren van het goede gesprek

Met een digitale tweeling kom je sneller tot een gedeeld beeld. Bij het zoeken naar een oplossing en later bij het monitoren van de feitelijke situatie kan de digitale tweeling je steeds opnieuw helpen om duurzame en effectieve besluiten te nemen. Maar het kan ook politiek bestuurlijke besluitvorming ondersteunen. In onderstaande reportage vertelt algemeen directeur en provinciesecretaris van Flevoland, Hans Tijl, hoe een digitale tweeling hem helpt in zijn werk.

Waar werkt Geonovum aan?

Geonovum werkt aan digitale tweelingen met het uitgangspunt dat je een werkende digitale tweeling zou moeten kunnen opbouwen uit bouwblokken met verschillende functies, en afkomstig van verschillende leveranciers en met gebruik van verschillende databronnen. Door in fieldlabs concrete opgaven te volgen, verkennen wij wat er nodig is om die data, rekenmodellen en visualisaties uit te kunnen wisselen. Wij zoeken en maken de passende standaarden en afspraken daarvoor die we vervolgens voor bredere, praktische implementatie beproeven in Testbeds. 

Waarom is het zo belangrijk dat je data, rekenmodellen en visualisatie kunt uitwisselen? 

Een deel van het antwoord vind je in deze reportage gemaakt over het fieldlab in Almere. Almere wilde weten wat er gebeurt als er een extreme hoosbui op de stad valt. In een simulatie in een digitale tweeling liepen straten onder. En dat heeft impact op verkeersstromen. De uitkomst van het ene model: weg is onbegaanbaar door wateroverlast, moet input kunnen zijn voor een ander model: bereken snelste verkeersroute voor hulpdiensten.  

Integraal samenwerken, is anders samenwerken

Integrale vraagstukken vragen om integrale oplossingen en daarmee ook om een integrale samenwerking tussen verschillende vakdisciplines. Integraal werken gaat echter niet vanzelf. Niet alleen de experts op het gebied van bijvoorbeeld water, verkeer, stedenbouw en groen moeten met elkaar om tafel. Je krijgt ook te maken met geo- en dataspecialisten en met mensen gespecialiseerd in beleid en mensen gespecialiseerd in uitvoering. Om goed samen te kunnen werken, moeten die mensen elkaars taal leren spreken en in staat zijn de opgave centraal te stellen. Om organisaties daarbij te helpen, passen we de methodiek van de innovatieleercyclus toe. 

Geonovum verkent dus welke afspraken je moet maken om de interoperabiliteit van data, rekenmodellen en visualisatie te optimaliseren. Daarnaast ontwikkelen we een methodiek die organisaties kunnen inzetten om daadwerkelijk integrale, met data en berekeningen onderbouwde besluiten te verkennen, voor te bereiden, uit te voeren en monitoren. 

Wat kan je nog verwachten en hoe blijf je op de hoogte?

De eerste stappen om tot een systeem van interoperabele bouwblokken van digitale tweelingen te komen, zijn inmiddels gezet. In Testbed 2 wordt nu een stap gezet naar technische implementaties waarmee we de reikwijdte en mogelijkheden vergroten. Met de Leergang integraal werken met digitale tweelingen vergroten we de groep mensen die organisaties kan helpen om echt met integraal werken aan de slag te gaan. 

Komende maanden zijn er een bijeenkomsten waarin deelnemers in het testbed hun tussenresultaten presenteren. Van de Leergang ronden binnenkort de eerste deelnemers de laatste sessie af. Via deze website en onze nieuwsbrief  blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen.