Eind vorig jaar verving Frank Veltkamp een collega bij een introductiesessie over Integraal werken met digitale tweelingen. Het onderwerp sprak hem zo aan, dat hij zich direct heeft aangemeld voor de leergang hierover. Samen met 10 anderen, behoort hij nu tot de eerste lichting deelnemers die de leergang Integraal werken met digitale tweelingen hebben doorlopen. Wat vindt hij van de leergang en wat neemt hij er uit mee?
Frank is GIS specialist bij Gemeente Dordrecht. Hij onderhoudt systemen en applicaties zoals GIS-viewers en Basisregistraties en doet GIS analyses. Het merendeel van de vragen die zijn afdeling nu krijgt, is prima uit te drukken in 2D. Maar als je een vraagstuk letterlijk en figuurlijk vanuit meerdere perspectieven wilt kunnen bekijken, is vaak meer nodig. Een collega van hem maakte al eens een 3D model om in beeld te brengen op welke historische panden je zonnepanelen zou kunnen leggen, zonder het historisch aanzicht aan te tasten. “Dat zo duidelijk in beeld brengen, was in een 2D plaat nooit gelukt”, zegt Frank.
Een digitale tweeling leent zich bij uitstek voor het verkennen van complexe vraagstukken. “Een digitale tweeling zou bijvoorbeeld kunnen helpen om risico’s van verzakkingen in beeld te brengen” vertelt Frank, “en om voor- en nadelen van verschillende tegenmaatregelen af te wegen.” Typisch het soort vragen waarbij verschillende disciplines samen moeten werken om tot de meest optimale oplossingen te komen.
Leergang
De leergang Integraal werken met digitale tweelingen draait om wat er nodig is om innovaties echt in een organisatie te laten landen. Uit onderzoek blijkt dat het succes van innovaties voor 75% wordt bepaald door het herkennen, verwerven, integreren en toepassen van technologie (sociale innovatie) en slechts voor 25% door de nieuwe technologie zelf. Een innovatie kan dus geweldig zijn, maar als niemand de mogelijkheden kent en er mee kan werken, belandt het alsnog ergens op een plank.
In de leergang doe je in vijf modules, verspreid over vier maanden tijd, basiskennis op over de principes van ‘sociaal innoveren’. Je gaat aan de slag met praktische tools en technieken die helpen om het goede gesprek tussen opgavemanagers, gebiedsregisseurs, beleidsmakers en (geo)dataspecialisten op gang te brengen. Je maakt kennis met het gebruik van hulpmiddelen als een usecase canvas en doet ervaring op met werkvormen zoals het retrospectief.
De vraag van stakeholders centraal
Wat Frank met name aanspreekt in de leergang, is dat de focus ligt op functionaliteit. En dan gaat het vooral over functionaliteit in de zin van nuttig. “Wat is de vraag die je met de digitale tweeling wilt aanpakken? Wie zijn daar de stakeholders van?,” licht Frank toe. “Je begint gemakkelijk met bouwen. Maar kan een applicatie ook echt dat wat jij zoekt?”. Het doel van je digitale tweeling, bepaalt welke eisen je moet stellen aan je data, aan je modellen en aan je tooling. “Door de vraag die je wilt stellen en de stakeholders daarvan centraal te stellen in de digitale tweeling, voorkom je dat je later in het proces ineens tegen issues aanloopt.”
De leergang biedt handreikingen voor hoe je dat proces van voorbereiding en realisatie van digitale tweelingen vormgeeft. “Heel waardevol is ook dat de methodiek waarmee je in de leergang leert werken, vaste reflectiemomenten inbouwt,” vervolgt Frank. “Hierdoor wordt het een veel bewuster proces dan wanneer je het ‘gewoon’ projectmatig aanpakt.”
Praktijk
De leergang zit er nu op en de deelnemers gaan er in de praktijk verder mee aan de slag. “Deze methode is natuurlijk goed te gebruiken bij nieuw te initiëren projecten. Maar de methode kan ook meerwaarde bieden in bestaande projecten,” zegt Frank. “Het is een mooie manier om in elke fase en stap, de functionele behoeftes helder te krijgen.”
