In 2019 hebben 37 organisaties, waaronder Geonovum, zich achter de digitaliseringsdeal (digiGO) geschaard. Overheid, opdrachtgevers, brancheverenigingen van de bouwsector, de installatiesector en de toeleverende industrie en kennisinstellingen hebben afgesproken dat zij samen inzetten op deelbare, herbruikbare en toegankelijke informatie en innovatie voor de gebouwde omgeving.
Om waardevolle toepassingen van data mogelijk te maken, moet data beter beschikbaar en toegankelijk worden gemaakt. Er is behoefte aan een afsprakenstelsel dat zorgt voor veilige, betrouwbare en gecontroleerde toegang tot data in de bouwsector, zodat alle ketenpartners die actief zijn in de verschillende fases van de levenscyclus van een bouwwerk met deze afspraken makkelijk en veilig gebruik van reeds beschikbare data kunnen maken. Dit vergt sector brede afspraken over uitwisseling, eigenaarschap en organisatie van data. Dat is de voornaamste reden dat digiGO het initiatief Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) is gestart.
Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO)
Het Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO) staat voor de uitdaging om te komen tot een set van uniforme afspraken die zorgen voor veilige, betrouwbare en gecontroleerde toegang tot data in de bouwsector. Voor het realiseren van de maatschappelijke opgaven als energietransitie en woningbouw is het van essentieel belang om toegang te hebben tot accurate gegevens over de gebouwde omgeving. ‘Data moet stromen’ tussen de private en publieke partijen in de bouw- en installatiesector, maar ook naar inwoners en woningeigenaren.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) is in diverse rollen betrokken bij de bouwsector en fungeert als opdrachtgever voor de ontwikkeling van het DSGO. Een aantal richtinggevende principes vanuit publiek belang helpt om vaart en richting te geven aan de ontwikkeling van het DSGO en helpt bij het uitwerken van een globale architectuurschets (GAS). Aan Geonovum, BIM Loket en CROW is gevraagd deze richtinggevende principes op te stellen en deze informeel te consulteren onder een aantal belangrijke stakeholders (ondermeer MedMij, Rijksvastgoedbedrijf, Innopay, Aedes).
Publieke waarden
Geonovum, BIM Loket en CROW hebben de principes beschreven op basis van hun ervaringen met de ontwikkeling en het beheer van afsprakenstelsels voor de vastlegging en het delen van gegevens in de geo- en bouwsector. Het uitgangspunt is om het DSGO te ontwerpen op basis van publieke waarden die de samenleving reflecteren. De voorgestelde ontwerpprincipes waarborgen onder andere een open en transparant ontwerpproces en het open en transparant delen van de uitkomsten. Daarnaast gaat het over het betrekken van alle belanghebbenden (inclusiviteit), het eigenaarschap en het gebruik van data, standaarden, algoritmen en voorzieningen (soevereiniteit).
FAIR
De dataprincipes zijn beschreven aan de hand van de FAIR-kernbegrippen vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar van gegevens. Hierbij wordt onder meer ingegaan op de eenduidige vindplaats en identificering van gegevens in het stelsel, de beschrijving (metadatering) van de herkomst, kwaliteit en betekenis van de gegevens, de gecontroleerde toegang middels autorisatie en authenticatie, en de toepassing van (open) standaarden voor de geo- en bouwinformatie in de publieke sector.
Praktijkvoorbeelden
Er zijn drie voorbeelden uit de praktijk uitgewerkt, waarin het delen van data centraal staat: Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, Informatieoverdracht bij assetmanagement en het Landelijk Digitaal Platform. Deze voorbeelden hebben tot een aantal extra handreikingen geleid, die gebaseerd zijn op de uitgewerkte principes:
De in het rapport voorgestelde principes zijn richtinggevend voor de verdere ontwikkeling van het DSGO.
Bekijk de Richtinggevende principes Digitaal Stelsel Gebouwde Omgeving (DSGO)