Met een tweedaagse kick-off bijeenkomst in Warschau van 13 tot en met 14 maart 2025 is het SAGE-project - de Data Space for a Sustainable Green Europe – gelanceerd. Hierin zijn belanghebbenden uit het hele Europese datalandschap verenigd om de voortgang op de Europese Green Deal te versnellen.
Deze kick-off markeerde het begin van een gezamenlijke inspanning om een Europese eenheidsmarkt voor data te creëren, AI-gestuurde oplossingen te integreren en bruikbare inzichten te leveren voor de Europese duurzaamheidsdoelen.
In samenwerking met het ministerie van VRO werken Geonovum en Sogelink in SAGE mee aan een use case voor bodemcirculariteit en grondstromen. Deze dataspace is van cruciaal belang voor een betrouwbare uitwisseling van grondstromendata, met inbegrip van bodempaspoorten en -certificaten, tussen alle belanghebbenden op het gebied van vraag en aanbod van grond uit de publieke en private sector in heel Europa.
Grond is een cruciale, waardevolle hulpbron die niet mag worden verspild of verontreinigd. Infrastructuur, dijkversterking, woningbouw, landbouwgrondverbetering en natuurbeheer hebben grond nodig, zoals zand, grind en klei. De hoeveelheden beschikbare primaire grond blijven echter afnemen. Ontgravingswerken waarbij grond vrijkomt, bieden kansen om deze knelpunten aan te pakken. Dergelijke secundaire grond wordt momenteel echter slechts in beperkte mate gerecycled. Naar de toekomst toe is het onvermijdelijk dat grondstromen meer circulair worden. Bovendien moeten de bodemecosystemen in de EU tegen 2050 veerkrachtig en in gezonde toestand zijn. Bescherming, duurzaam gebruik en herstel van de bodem moeten de norm worden. Bodemrecycling en gezonde bodems zijn van cruciaal belang om klimaatneutraliteit te bereiken, veerkrachtig te worden tegen klimaatverandering, een schone en circulaire economie te ontwikkelen, het biodiversiteitsverlies om te buigen, de menselijke gezondheid te beschermen, woestijnvorming een halt toe te roepen en bodemdegradatie om te buigen.
SAGE en de Green Deal dataspace
Het realiseren van de Green Deal dataspace wordt gefinancierd onder het Digital Europe Programme met een totaal budget van ongeveer €16 miljoen en heeft meer dan 40 partners, waaronder diverse Nederlandse, zoals SURF, Universiteit Utrecht, CBS, iShare, Sogelink/Geodan en Geonovum. Het SAGE consortium heeft als doel in de komende drie jaar samen te werken om een volledig operationele Green Deal Data Space (GDDS) op te zetten. SAGE is gericht op het verbeteren van de verdere toegankelijkheid, integratie en het gebruik van groene en milieudata in de hele EU. Het moet bedrijven, overheden, onderzoekers en burgers in staat stellen om datagestuurde beslissingen te nemen die aansluiten bij de Europese duurzaamheidsdoelen. Het project bouwt voort op de resultaten van het GDDS GREAT-project en sluit aan bij INSPIRE, EMODNET, HIGH Value Datasets, en de Europese strategie voor data en Horizon Europe-onderzoeksprogramma's, evenals bij belangrijke initiatieven in het Europese onderzoekslandschap, zoals Destination Earth en de European Open Science Cloud (EOSC). Een belangrijke rol in SAGE is weggelegd voor 10 use cases, die dataspaces creëren voor bossentransformatie, bestuivingsmonitoring, bodemcirculariteit en grondstromen, bouwmilieu CO2 hub & building twins, circulaire textiel, netto-nul-defectproductie, klimaatinvesteringsplannen, milieugevaren, beoordelingsinstrumentarium natuur en ecosysteemdiensten en luchtkwaliteit en gezondheid.
