Omgevingswet

De Omgevingswet bundelt en moderniseert vanaf 1 januari 2024 alle wetten voor de leefomgeving in één wet. Om de uitvoering van de Omgevingswet te ondersteunen, komen de gegevens over de fysieke leefomgeving digitaal beschikbaar en moeten ze uitwisselbaar zijn. Verschillende organisaties ontwikkelen standaarden die dit mogelijk maken, waaronder Geonovum. Geonovum beheert standaarden die betrekking hebben op het digitaal goed overbrengen en presenteren van de inhoud van besluiten en milieu belastende activiteiten.

In het digitale stelsel, de registers en voorzieningen onder de Omgevingswet zijn er verschillende functies die allemaal met standaarden worden ondersteund. Denk aan het publiceren en presenteren van omgevingsdocumenten, informatie over milieu belastende activiteiten, over geluid en externe veiligheidsrisico’s. Deze informatie is te raadplegen via het Omgevingsloket en de Atlas Leefomgeving.

Standaarden Omgevingswet

Geonovum ontwikkelt en beheert de volgende standaarden en service producten voor de Omgevingswet:

  • de Toepassingsprofielen voor Omgevingsdocumenten (TPOD) 
    Deze standaarden leggen vast hoe je tekst indeelt en annoteert, hoe je tekst aan locaties koppelt, welke waardelijsten van toepassing zijn en hoe je de documenten uitwisselt.
  • het onderliggende Informatiemodel Omgevingswet (IMOW) 
    Deze modellen beschrijven hoe informatie zich door de keten beweegt van plan tot publicatie.
  • service producten, zoals het Presentatiemodel, voorbeeldbestanden, CIMOW, Validatiematrix en waardelijsten. Deze producten bieden aanleverende en ontvangende partijen ondersteuning bij het opstellen en aanleveren van omgevingsdocumenten.

Er verschijnen regelmatig updates op deze standaarden. Door je te abonneren op de attenderingsservice krijg je een e-mail zodra er een update van de TPODs online staat.

Overgangsrecht

Op grond van het Wro overgangsrecht kunnen gemeenten bestemmingsplannen die vòòr de inwerkingtreding van de Omgevingswet als ontwerp ter inzage zijn gelegd, conform de Wro afmaken. Vanwege dit overgangsrecht moeten bronhouders ook nog steeds plannen kunnen publiceren met daarvoor vastgelegde RO Standaarden. Wanneer het voor een bevoegd gezag nog niet mogelijk is met behulp van de TPOD standaarden aan te sluiten op het digitaal stelsel, kan zij gebruik maken van Tijdelijke Alternatieve maatregelen. Geonovum beheert hiervoor:

  • RO Standaarden 2012 
    De RO Standaarden is conform de oude Wro het geheel aan wettelijk verplichte en facultatieve standaarden, praktijkrichtlijnen, werkafspraken, handreikingen en voorbeeldbestanden.
  • Tijdelijke Alternatieve maatregelen (TAM's) 
    De TAM’s conform de RO Standaarden zijn een tijdelijke noodmaatregel voor een aantal omgevingsdocumenten van gemeenten, provincies en het Rijk. 

Andere aan Omgevingswet gerelateerde standaarden

Geonovum beheert ook standaarden voor geluidgegevens en voor externe veiligheid. Deze gegevens spelen een rol in ruimtelijke opgaven en zijn daarom afgestemd op de Omgevingswet. Geonovum beheert: 

  • het Informatiemodel Geluid (IM Geluid) 
    Geluidgegevens die de overheid inwint, worden door de overheid digitaal beschikbaar gesteld in de Centrale Voorziening Geluidgegevens. Het Informatiemodel Geluid beschrijft de afspraken die zijn gemaakt over de structuur van geluidgegevens. 
  • het Informatiemodel Externe Veiligheid (IMEV) 
    Overheden leggen gegevens vast over de opslag, het transport en het gebruik van gevaarlijke stoffen. Al deze gegevens komen bij elkaar in het Register Externe Veiligheidsrisico's. Het informatiemodel bevat afspraken over de digitale structuur van milieubelastende activiteiten van externe veiligheidsrisico’s. 
verbeelding van aan omgevingswet gerelateerde standaarden die Geonovum beheert

Versie structuur toegelicht

De Standaarden voor omgevingsdocumenten zijn hiërarchisch opgebouwd. Bovenaan staat de STandaard Officiële Publicaties (STOP). Het ToepassingsProfiel OmgevingsDocumenten (TPOD) volgt de laatste versie van STOP. Alle onderdelen en ondersteunende producten van het TPOD volgen de laatste versie van het InformatieModel OmgevingsDocumenten (IMOW). In elk product van de TPOD-standaard is vermeld op welke versie van STOP en IMOW het product is gebaseerd. Je vindt dat terug in een ReadMe, in de versiehistorie, of in de header van technische bestanden.

Versienummering

Updates van standaarden zijn nodig om functionaliteit te kunnen toevoegen en onvolkomenheden te kunnen repareren. Wanneer een update wordt doorgevoerd in een (van de onderdelen) van een standaard, krijgt het betreffende bestand een nieuw versienummer volgens de systematiek van ‘Semantic Versioning’.

Werkversies

Producten met een x.y.z. versienummer zijn met succes getest in de keten. Daarnaast zijn er werkversies. Je herkent werkversies aan de toevoeging ‘-wv[volgnummer]’. De werkversies geven inzicht in aanpassingen die we verkennen. Werkversies zijn niet getest in de keten.

Veldlab

Het Veldlab is bedoeld voor planmakers, beheerders van omgevingsdocumenten en planbureau 's van bevoegde gezagen. Samen met experts ga je in een Veldlab praktisch aan de slag met de TPOD standaarden. 

Bekijk de agenda voor het actuele aanbod aan Veldlabs en meld je aan

Helpdesk

Via onze helpdesks kan je vragen stellen over de volgende standaarden:

Meldingen

Heb je een fout gevonden of een wens voor verbetering in de TPOD standaarden dan kan je dat aan ons melden. Vermeld daarbij in welke situatie het probleem zich voordoet, zodat wij het kunnen reproduceren. Heb je zelf een voorstel voor een oplossing, geef die dan ook door. Wij nemen je suggestie graag mee!
Wij publiceren op deze site ook een overzicht van ontvangen meldingen met hun status. Zo kan je het beheerproces op afstand volgen. Bekijk het overzicht van ontvangen meldingen

Wijzigingen en consultaties

Sommige wijzigingen in de standaarden, zoals typefouten, kunnen we eenvoudig herstellen. Zijn er meer inhoudelijke wijzigingen, of is het bijvoorbeeld een typefout in een code die relevant is voor software, dan leggen we een wijziging altijd voor aan het werkveld. Dat doen we via een openbare consultatie. De resultaten van de consultatie koppelen we terug via deze website. Bij de release van een nieuwe versie van de standaarden geven we ook altijd aan wat er anders is ten opzichte van de voorgaande versie.

Lees meer over het beheerproces bij Geonovum

Overzicht van consultaties TPOD-standaarden

Nieuwsbrief 'Standaarden Omgevingswet'

Samen met het Kadaster publiceren we regelmatig een nieuwsbrief met actuele informatie rond de TPOD Standaarden en de voorzieningen die hier gebruik van maken. Wil je deze updates in je mailbox ontvangen?Meld je aan voor de nieuwsbrief Standaarden Omgevingswet

Voorbeelden van eerder verschenen edities:

Liever alleen een seintje als er updates zijn in de standaarden?

Bij updates van de standaarden kunnen we je een bericht sturen wanneer de standaarden online staan. Meld je hiervoor aan bij de attenderingsservice.

Abonneer op de attenderingsservice TPOD standaarden